Μπουλέζ, Πιερ

(Pierre Boulez, Μονμπριζόν, Λουάρ 1925 –). Γάλλος συνθέτης και αρχιμουσικός. Άρχισε με σπουδές μαθηματικών για να αφιερωθεί, γύρω στα δεκαέξι του χρόνια ολοκληρωτικά στη μουσική, έχοντας ως δάσκαλο τον Oλιβιέ Μεσιάν και κερδίζοντας το πρώτο βραβείο αρμονίας στο Κονσερβατουάρ του Παρισιού. Σπούδασε κατόπιν με τον Ρενέ Λάιμποβιτς και κατόρθωσε να γίνει απόλυτα κάτοχος της δωδεκαφθογγικής τεχνικής, την οποία οδήγησε στα ακρότατα όριά της, ενώνοντας την εμπειρία του Σένμπεργκ τη ρυθμική ασυμμετρία του Στραβίνσκι και την ηχοχρωματική λεπτότητα του Βέμπερν. Η αρχική έφεσή του προς τα μαθηματικά εξασφαλίζει στις συνθέσεις του μια βαθιά αυστηρότητα, τυπική ακόμα και στη φανερή «τρέλα του παράλογου» με την οποία ο ίδιος χαρακτήρισε τη μουσική του. Η πλούσια δημιουργία του Μ., με την εντελώς ελεύθερη αναζήτηση καινούριων εκφραστικών μέσων, φανερώνει σε πολλές σελίδες την παρουσία ενός από τους πιο αντιπροσωπευτικούς συνθέτες της εποχής του. Επίσης μπορεί κανείς να πει πως δεν είναι μόνο δάσκαλος των νέων γενεών· πράγματι είναι γνωστό πόσο συγκίνησε και τον ίδιο τον Στραβίνσκι η εμπειρία της καινούριας μουσικής διά μέσου του έργου του Μ. Από τις επιτυχέστερες συνθέσεις του αναφέρονται η Le visage nuptial (1947 - 50) για σόλο, χορωδία και ορχήστρα, στην οποία ο Μ. προσφεύγει στα τέταρτα του τόνου, και κυριώς το Le marteau sans maitre (1953 - 54) για κοντράλτο και οργανικό συγκρότημα και Pli selon pli για σοπράνο και οργανικό συγκρότημα, έργα που θεωρούνται από τα τολμηρότερα και πιο αντιπροσωπευτικά της μουσικής πρωτοπορίας του 20ού αι. Από το 1965 κι ύστερα ο Μ. αφιέρωσε τον περισσότερο χρόνο της καλλιτεχνικής του δραστηριότητας στη διεύθυνση ορχήστρας, ενώ οι ερμηνείες του έργων κάθε είδους και κάθε εποχής σημείωσαν θριαμβευτική επιτυχία και διακρίθηκαν για την ακρίβεια και την ευαισθησία του ύφους τους. Το 1970-71 διορίστηκε διευθυντής της Φιλαρμονικής Ορχήστρας της Νέας Υόρκης. Ιδρυτής του ηλεκτρονικού εργαστηρίου του Μπάντεν-Μπάντεν (1952) και του «Domaine Musical» (1954), ιδρύματος για τη διάδοση και εκτέλεση σύγχρονης μουσικής, ο Μ. έγραψε και πολυάριθμα και εξαιρετικά μαχητικά άρθρα, που δημοσιεύτηκαν στον διεθνή τύπο, καθώς και ένα βιβλίο με τίτλο Η Μουσική, όπως τη σκέπτεται κανείς σήμερα (1963).